Strengere controles op drugs in het verkeer vanaf 1 oktober 2024

Wie betrapt wordt onder invloed van drugs in het verkeer riskeert een geldboete van 1.600 tot 16.000 euro en/of een rijverbod van ten minste 8 dagen. Daarnaast kan de politierechter u door het drugsgebruik rijongeschikt verklaren.

Vanaf 1 oktober 2024 worden de controles op drugs in het verkeer flink aangescherpt en krijgt de politie meer mogelijkheden om bestuurders sneller op drugsgebruik te testen. Vroeger vereiste de wet minstens drie zichtbare tekenen van drugsgebruik voordat een speekseltest afgenomen kon worden. Voortaan volstaat in sommige gevallen al één enkel teken, zoals het bezit van drugs, om een speekseltest te rechtvaardigen. Bovendien wordt de politie uitgerust met hoogtechnologische drugsdetectietoestellen. Met deze ‘drugssnuffelaars’ kunnen sporen van recent druggebruik snel worden gedetecteerd op de handen van de gecontroleerde bestuurder of het stuur van de auto.

Opsporing van drugs in het verkeer

Bij een controle op drugs in het verkeer voorziet de wetgeving 3 stappen

Een visuele controle aan de hand van een gestandaardiseerde checklist
Een speekseltest
Een speekselanalyse of bloedanalyse

Wat wordt gecontroleerd?

De aanwezigheid in het lichaam van een strafbaar gehalte van de volgende stoffen die de rijvaardigheid beïnvloeden:

THC (Cannabis)
Amfetamine (speed)
MDMA (xtc)
Morfine of 6-acetylmorfine (heroïne)
Cocaïne of benzoylecgonine (cocaïne)

Wie kan worden gecontroleerd?

De politie kan overgaan tot controle van:

Iedereen die betrokken is bij een verkeersongeval, zelfs als deze persoon het slachtoffer is. In dat geval kan er onmiddellijk een speekseltest worden afgenomen zonder de checklist te overlopen
Iedere bestuurder of begeleider op een openbare plaats waarvan de gestandaardiseerde checklist doet vermoeden dat er tekenen zijn van drugsgebruik
Personen die op het punt staan een voertuig of rijdier te besturen, of op het punt staan een bestuurder te begeleiden met het oog op scholing, en die tekenen van drugsgebruik vertonen

Hoe wordt gecontroleerd?

Vooraleer een speekseltest kan worden afgenomen, moet de politie aan de hand van een checklist nagaan of iemand uiterlijke tekenen vertoont van recent druggebruik. Heeft men op basis van de checklist een vermoeden van rijden onder invloed van drugs, dan zal men een speekseltest afnemen.

De checklist die politieagenten gebruiken om tekenen van drugsgebruik te herkennen, is vanaf 1 oktober 2024 aanzienlijk strenger en uitgebreider. De nieuwe checklist bestaat uit twee delen:

Deel A: Dit deel bevat een opsomming van uiterlijke kenmerken die mogelijk wijzen op druggebruik:

OGEN		GEMOEDSTOESTAND
Glanzende ogen	□	Euforie	□
Tranende ogen	□	Tranen	□
Wazige ogen	□	Wisselend (onberekenbaar) humeur	□
Bloeddoorlopen ogen	□
Vernauwde pupillen	□	TAAL
Verwijde pupillen	□	Stamelen/stotteren	□
Trage lichtreactie van de pupillen	□	Herhaalt constant dezelfde woorden	□
Geen lichtreactie van de pupillen	□	Woordenvloed	□
Overgevoelig voor licht	□
Trillend ooglid	□	GANG
Hangende oogleden	□	Huppelend	□
		Te verzekerd / Vasbesloten	□
GEZICHT		Evenwichtsstoornissen (zoekt naar steun, waggelend, struikelend	□
Droge lippen/mond	□
Gedroogd speeksel rond mond	□	ANDERE
Beschadigd gebit (bruinachtige, zwart geworden, ontbrekende, losse tanden)	□	Zichtbaar kloppende aders	□
Knarsetanden	□	Trillende ledematen (handen, armen, benen)	□
Aanwezigheid van het product op neusgaten	□	Desoriëntatie in tijd en ruimte	□
Bleke huidskleur	□	Zweet	□
Herhaald gesnuif	□	Zenuwtrek	□
		Versnelde reflex	□
GEDRAG		Vertraagde reflex	□
Opgewonden/nerveus	□
Verbale/fysieke agressie	□
Mentale verwarring	□
Gelatenheid	□
Vermoeidheid	□

Deel B:

Dit deel bevat vijf alarmsignalen waarbij recent drugsgebruik sterk wordt vermoed:

De bestuurder zegt spontaan de laatste 12 uur drugs te hebben gebruikt
De aanwezigheid van een kenmerkende drugsgeur
De bestuurder is in het bezit van drugs of gebruikersmateriaal
De screening met een drugsdetectietoestel wijst op de aanwezigheid van drugs
De weigering van de persoon om mee te werken aan de gestandaardiseerde checklist (bijv. weigering om de zonnebril af te zetten of weigering van de test met een drugsdetectietoestel

Verplichte speekseltest

De nieuwe wetgeving voorziet dat een speekseltest moet worden uitgevoerd:

Wanneer ten minste drie tekenen uit ten minste twee verschillende rubrieken in deel A zijn aangekruist;
Of wanneer ten minste één teken in deel B is aangekruist.

Is de speekseltest positief dan:

krijgt de betrokkene als voorzorgsmaatregel een onmiddellijk rijverbod van 12 uur of kan de procureur des Konings het rijbewijs voor 15 dagen laten intrekken;
volgt er een speeksel- of bloedanalyse in een labo.

De criteria van de gestandaardiseerde checklist zijn grotendeels subjectief en onder de nieuwe regelgeving kan de politie nog sneller overgaan tot het afnemen van een speekseltest. Wie drugs gebruikt en zich vervolgens in het verkeer begeeft, riskeert gemakkelijker betrapt en vaker vervolgd te worden.

Aarzel niet om ons te contacteren wanneer u toch een politiecontrole aanbotste.